Lãi suất tiền gửi và USD năm nay được dự báo ổn định còn các kênh đầu tư chứng khoán, tiền số, vàng miếng... còn nhiều ẩn số.
Mặt bằng lãi suất tiết kiệm tiếp tục thấp
Cuối 2022, lãi suất huy động dao động 7-10%, thậm chí có lúc lên 11-12% tại một vài nhà băng quy mô nhỏ do thanh khoản gián đoạn tạm thời khi các ngân hàng phòng thủ, sau sự cố SCB và đổ vỡ ở một số ngân hàng trên thế giới. Nhưng hiện thanh khoản hệ thống dồi dào và thậm chí dư thừa. Lãi suất giảm kỷ lục nhưng tiền gửi vẫn chảy mạnh vào hệ thống. Cuối 2023, hơn 13,5 triệu tỷ đồng nhàn rỗi của người dân và doanh nghiệp gửi tại ngân hàng, tăng 14% so với năm 2022 và cao nhất từ trước đến nay.
Thanh khoản dồi dào là tốt nhưng tiền gửi chảy mạnh vào hệ thống bất chấp lãi suất giảm sâu, theo lãnh đạo một nhà băng, cũng là tín hiệu chỉ báo dòng tiền không luân chuyển vào sản xuất hay đầu tư. Nhu cầu tín dụng của nền kinh tế theo lãnh đạo này, chưa thể sớm khởi sắc, do đó mặt bằng lãi suất huy động đầu vào sẽ duy trì ở mức thấp.
Hiện nay, hầu hết ngân hàng niêm yết lãi suất huy động 5-5,7% cho khoản tiền gửi dưới 1 tỷ đồng, kỳ hạn 12 tháng. Một số đơn vị thậm chí hạ lãi suất về dưới 5% cho cùng kỳ hạn phổ biến này.
Lãnh đạo các ngân hàng và giới phân tích đều chung quan điểm mặt bằng lãi suất sẽ duy trì ở mức thấp ít nhất đến giữa năm 2024, sau đó có thể đảo chiều tăng nhẹ khi nhu cầu tín dụng đi lên. Tuy nhiên, mặt bằng khó quay lại mức cao như giai đoạn 2022.
Lãi suất thấp giúp nâng đỡ VN-Index
Bàn về kịch bản VN-Index năm nay, luận điểm chung của các công ty chứng khoán và đơn vị phân tích là chỉ số sẽ đi lên nhờ hai yếu tố hỗ trợ chính: lãi suất thấp và triển vọng lợi nhuận doanh nghiệp.
Trong hai yếu tố hỗ trợ, lãi suất thấp được xem là luận điểm chắc chắn nhất. Theo Chứng khoán Vietcombank (VCBS), xu hướng chung của VN-Index từ Covid-19 thường đồng pha với biến động lãi suất. Với việc mặt bằng lãi suất trong quý IV/2023 rơi xuống thấp hơn giai đoạn đại dịch, VCBS cho rằng đây là yếu tố chính hỗ trợ cho mức định giá của thị trường trong năm 2024.
Bối cảnh tài chính thế giới cũng hỗ trợ rất lớn cho việc duy trì chính sách tiền tệ hiện tại. Theo Chứng khoán TPBank (TPS), Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã đi đến chặng cuối của quá trình thắt chặt và chờ đợi thời điểm chính sách đảo chiều. Từ đó, áp lực tỷ giá sẽ hạ bớt, Ngân hàng Nhà nước có thêm dư địa để duy trì chính sách nới lỏng.
Lãi suất giảm cũng hỗ trợ lợi nhuận doanh nghiệp. Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MASVN) kỳ vọng đầu tư, sản xuất và tiêu dùng sẽ phục hồi hơn nữa giúp tăng EPS (thu nhập trên mỗi cổ phiếu) ở hầu hết ngành. Tuy nhiên, đơn vị này lưu ý EPS từ hoạt động kinh doanh liên tục của các công ty niêm yết đã thấp hơn đáng kể so với mức từ khi xảy ra dịch, nên họ dễ bị tác động nặng nề hơn trước những "cơn gió ngược" toàn cầu hay có bất kỳ thay đổi nào mang tính trọng yếu.
Nắm giữ vàng miếng rủi ro hơn
Vàng miếng SJC đạt được hiệu suất sinh lời tốt trong năm qua. Giá vàng miếng vào thời điểm cuối năm ngoái có lúc lập kỷ lục 80 triệu đồng một lượng, cao gần 20% so với đầu năm. Hiện, mỗi lượng vàng miếng neo quanh 78-79 triệu đồng một lượng còn vàng nhẫn ở vùng cao nhất từ trước đến nay 64-65 triệu đồng một lượng.
Đà tăng của kim loại quý theo giới phân tích, vẫn được ủng hộ nhờ vào dự báo Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có ba lần giảm ít nhất trong năm này. Điều đó sẽ làm giảm sức mạnh của USD và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ nhưng ngược lại củng cố sức mạnh cho vàng.
Tuy nhiên, năm nay vàng miếng cũng đối diện với những rủi ro liên quan đến thay đổi chính sách. Ngân hàng Nhà nước cho biết trình Chính phủ dự thảo Nghị định về kinh doanh vàng trong tháng đầu năm nay, điều chỉnh những quy định không còn phù hợp. Việc xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC cũng đang được cơ quan quản lý cân nhắc.
Phó tổng giám đốc một ngân hàng quốc doanh nói trong kịch bản nguồn cung vàng miếng được Ngân hàng Nhà nước bổ sung trên thị trường hoặc SJC bị xóa độc quyền vàng miếng, giá vàng miếng chắc chắn không còn neo cao cả chục triệu một lượng so với vàng nữ trang như hiện nay. "Theo đó, người nắm giữ vàng miếng sẽ chịu thiệt nếu gom vào với giá cao tới cả chục triệu so với các loại vàng khác trên thị trường", bà nói.
Vàng miếng ghi nhận mức sinh lời hấp dẫn, nhưng một lãnh đạo ngân hàng khuyến nghị: "Vàng miếng không phải là ý tưởng hay để đầu tư với người không chuyên, đặc biệt thời điểm giá tăng nóng. Ngoài ra, yếu tố về nguồn cung vàng miếng khó có thể dự báo trước, cũng là rủi ro với những người nắm giữ loại vàng này".
Cùng quan điểm, Phó chủ tịch Hiệp hội kinh doanh vàng ông Huỳnh Minh khánh nhấn mạnh vàng miếng có mức độ biến động mạnh đi kèm rủi ro cao hơn so với các loại vàng khác trên thị trường, do đó người không chuyên nên cân nhắc kỹ khi đầu tư.
Nguồn: vnexpress